• De twee grote natuurgebieden: Fochteloërveen op het veen en Drents-Friese Wold op het zand;
• Appelscha als belangrijke recreatieve trekpleister;
• Relatief donker;
• Ravenswoud als uniek beschermd dorpsgezicht waar de inrichting van het dorp en de omgeving nauw met elkaar samenhangen;
• De voormalige werkkampen Ybenheer en Oranje als sporen van het verleden;
• Grote recreatieve aantrekkingskracht en veel toeristisch-recreatieve mogelijkheden (routes, natuur, dagrecreatie, uitkijktorens).

Het is een gebied met een lange historie. Het is gebied waar het Stellingwerfs nog veel te horen is. Het is ook het gebied waar vroeger ‘de macht’ was gevestigd: het oude gemeentehuis in Oldeberkoop, het gerechtsgebouw in Makkinga. States en klokkenstoelen zijn monumentale sporen van weleer.

In Oldeberkoop is de rijke historie van het dorp goed zichtbaar. Niet voor niets is het gebied rond de kerk met allerlei monumentale panden aangewezen als beschermd dorpsgezicht.

Ravenswoud is het jongste dorp van de gemeente. De ontwikkeling van Ravenswoud hangt sterk samen met de veenontginningen ter plekke. De systematische ontginning van het gebied met een ritme van wijken haaks op de Lycklemavaort en Fochtelervaort is nog steeds goed herkenbaar. Het dorp en de Compagnonsbossen zijn nu samen een beschermd dorpsgezicht.

Zeker de kleine dorpen in het gebied hebben een sterke gemeenschapszin. In de dorpen wordt van alles ondernomen, maar er is ook een sterke samenwerking tussen de dorpen. Zo hebben de dorpen samen een historische fietsroute gemaakt en zijn er plannen om van de regio een gebied te maken dat is ingericht op gezond oud worden, een zogenaamde bloeizone.

Het Drents-Friese Wold en het Fochteloërveen zijn de dragers van het gebied. Stuifzanden en levend hoogveen op steenworp afstand van elkaar. De natuurwaarden zijn er hoog. In de nacht zijn de gebieden een van de donkerste plekken van Fryslân.

Het landelijk gebied heeft een multifunctioneel karakter. Ecologische verbindingszones koppelen de verschillende natuurgebieden. Landbouw waar aandacht is voor de biodiversiteit vergroot de belevingswaarde van het gebied. De landschappelijke kwaliteiten zijn en blijven hoog.

We zien dat recreanten en toeristen het gebied goed weten te vinden. Appelscha vormt het hart van het gebied: aan vaarwater, tussen twee natuurgebieden en nabij het beschermde dorpsgezicht van Ravenswoud. Het dorp staat als centrum voor buitensport en -recreatie op de kaart en de watersport heeft er zijn plek gevonden. De Boerestreek en de Opsterlânske Kompanjonsfeart zijn de plekken waar alles samen komt.

Het recreatieve aanbod in het gebied is breed. Er is een gevarieerd aanbod aan dagrecreatie en er zijn kwalitatief hoogwaardige verblijfsmogelijkheden.

Appelscha is een levendig dorp, het hele jaar door. Hier zijn alle voorzieningen te vinden op het gebied van sport, zorg en boodschappen. In Fochteloo en Ravenswoud is er ruimte voor jong en oud om te wonen. Het woningaanbod is daar op orde en de sociale samenhang groot als vanouds.

Fochteloo is ook een lintdorp op een zandrug tussen het veen. De bebouwing, met veel boerderijen, en de beplanting zorgen voor een besloten karakter van het lint in een verder open landschap. Doorzichten vanuit het dorp naar het landelijk gebied zorgen voor een sterke relatie tussen het dorp en de omgeving.

Het Drentse Ooststellingwerf is het zuidelijk deel van de gemeente. Het is het gebied rond Appelscha en twee unieke Natura2000-gebieden, die we delen met onze Drentse buren: het Fochteloërveen en het Drents-Friese Wold. De twee natuurgebieden zijn, behalve voor de natuur, ook belangrijk voor de toeristisch-recreatieve aantrekkingskracht van het gebied. Zeker in Appelscha speelt het toerisme een belangrijke (economische) rol.

• beschermen van de natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten en in het bijzonder het beschermd dorpsgezicht van Ravenswoud;
• uitbreiden van het netwerk van (recreatieve) verbindingen, ook over de gemeentegrenzen heen richting de Maatschappij van Weldadigheid in Frederiksoord en Veenhuizen;
• ontwikkelen van nieuwe verbindingszones tussen de natuurgebieden;
• voor nieuwe functies ruimte zoeken binnen de bestaande bebouwde structuren van de linten en dorpen.

Bij nieuwe ontwikkelingen in het gebied houden we in de basis vast aan de van dorpen en linten bestaande structuren waar we functies een plek geven. Dat geldt in het bijzonder voor Ravenswoud met haar beschermd dorpsgezicht. Hier staat de samenhangende ontwikkeling van het dorp en haar Compagnonsbossen met de herkenbare structuur van vaarten en wijken voorop.

We kiezen eerst voor inbreiding en verder bouwen aan bestaande bebouwingslinten, voordat we kijken naar uitbreiding. Daarbij zijn we wel zorgvuldig. Nieuwbouw moet passen in de verkavelingsopzet en mag niet ten koste gaan van doorzichten vanuit de linten. Vanuit het dorp moet het landschap zichtbaar blijven. We zetten er op in dat nieuwbouw ook een kwalitatieve bijdrage levert aan het straat- en landschapsbeeld.

Het gebied is het hart tussen twee natuurparken en is meer dan de moeite waard. Het enorme zandgebied van de Kale Duinen en het unieke hoogveen bij Fochteloo zijn twee bijzondere werelden op fietsafstand. Natuur en landschap met hun bijbehorende trekpleisters geven het gebied een grote aantrekkingskracht.

Om het bijzondere karakter van het gebied nog beter naar voren te brengen maken we onze verbindingen sterker: een stevig recreatief netwerk van Diever en Frederiksoord tot Veenhuizen. En van Elsloo tot Oldeberkoop en Makkinga, want dan kunnen we de recreatieve druk in onze gemeente over een groter gebied spreiden.

We zetten in op het nog beter uitdragen, en versterken van en bijdragen aan de landschappelijke kwaliteiten van het gebied. Nieuwe ontwikkelingen moeten aan de natuurlijke en landschappelijke kwaliteiten verder bouwen.

We zoeken ruimte voor meer verbindingsgebieden en -zones tussen natuurgebieden om de biodiversiteit en de recreatieve beleving van het gebied nog verder te vergroten. Daarnaast werken we samen met de terreinbeheerders aan een toekomstbestendige inrichting van het Drents – Friese Wold en het Fochteloërveen, waarbij natuurontwikkeling en recreatief gebruik zoveel mogelijk samen op gaan.

• Appelscha als centrum van voorzieningen en evenementen;
• Ruimte om te wonen voor jong en oud in alle dorpen, met de mogelijkheid tot uitbreiding bij Appelscha;
• Stimuleren van lokale initiatieven voor woningbouw voor jongeren en ouderen.

Appelscha is een toeristisch dorp met veel evenementen. Dat vinden we belangrijk. Er moet, zeker rond de Boerestreek, voldoende ruimte zijn om deze evenementen te organiseren. Dat daar drukte en enig lawaai mee gepaard gaat begrijpen we, zo lang het niet tot grote overlast leidt.

In dit gebied is Appelscha het centrale hart waar de voorzieningen zijn geclusterd, zowel op het gebied van sport, als zorg en detailhandel. Appelscha vervult een regionale functie voor omliggende sportverenigingen. Dat houden we zo. Net als de zorgfunctie, er zijn meerdere zorginstellingen in het dorp te vinden.

In de kleine dorpen zijn niet de voorzieningen, maar de activiteiten de basis van een echt saamhorigheidsgevoel. De dorpen zijn ondernemend en werken veel samen. Dat ondersteunen we van harte en waar nodig.

We vinden het van belang dat er in alle dorpen ruimte is om te wonen voor jong en oud. In het bijzonder in de kleine dorpen is er een dringende vraag naar passende, betaalbare woningen voor deze doelgroepen. We werken aan een woningmarktonderzoek dat meer inzicht moet geven in de precieze woningbehoefte.

We bieden in Fochteloo en Ravenswoud ruimte voor kleinschalige initiatieven van onderop. Initiatieven voor woningbouw voor jong en oud, zodat het gemakkelijker wordt om een leven lang te kunnen blijven wonen in je eigen dorp. Dat kan ook door het omzetten van andere functies naar wonen of bijvoorbeeld door het omvormen van boerderijen en boerenerven naar woonplekken voor meerdere huishoudens.

In Appelscha zoeken we in eerste plaats ruimte voor woningbouw binnen het dorp. Maar nieuwe woningen mogen de toeristische ontwikkeling van de Boerestreek en het centrum niet in de weg zitten. Daarom kijken we zo nodig ook naar uitbreiding.

• Een multifunctioneel landelijk gebied met ruimte voor landbouw, recreatie en natuur;
• Maken en uitvoeren van een aanpak voor (economische) versterking en verbreding van de Boerestreek;
• Appelscha als lokaal en levendig centrum met ruimte voor de waterrecreatie;
• Een verbreding en kwaliteitsslag van de verblijfsrecreatie.

Appelscha vormt het recreatieve en toeristische hart van het gebied. In Appelscha richten we ons in het bijzonder op twee plekken: de Boerestreek en het winkelhart met de Opsterlânske Kompanjonsfeart. Beide plekken zijn van groot belang voor de inwoners en de bezoekers. De al in gang gezette ontwikkelingen moeten helpen om het hart van Appelscha aan de vaart aantrekkelijk te maken en Appelscha als lokaal koopcentrum te behouden en te versterken. Daarbij bieden we de ruimte om winkelvoorzieningen toe te voegen. En waar dat gewenst is te bundelen met voorzieningen rond zorg en cultuur (zoals huisarts en bibliotheek), omdat clustering uiteindelijk de sterkste drager is voor behoud.

We verkennen daarnaast hoe we Appelscha ook als dorp voor de vaarrecreatie beter kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld door meer aanlegplekken, een insteekhaven of kanosteigers. Waar in de omgeving is het mogelijk om watersport en buitensport, varen en fietsen zo goed te combineren?

We zien dit gebied als een multifunctioneel landelijk gebied, waarbij recreatie en toerisme een wezenlijk onderdeel vormen van het landelijk gebied. Daarom zetten we in op het optimaal combineren en waar mogelijk verweven van functies in het landelijk gebied.

Het Drentse Ooststellingwerf heeft en houdt veel verblijfsrecreatie. We geven ruimte aan nieuwe vormen van verblijfsrecreatie die beter aansluiten bij de behoefte van de hedendaagse toerist. En we zien kansen in de opwaardering van de bestaande verblijfsrecreatie. Voor toeristische en zakelijke overnachtingen is er behoefte aan accommodaties in het luxe segment.

De bedrijvigheid in het gebied concentreert zich aan de noordzijde van Appelscha. We bieden bestaande bedrijven de ruimte om te groeien, maar op het bedrijventerrein bij Appelscha is vrijwel geen ruimte meer. Met Oosterwolde dichtbij kiezen we in eerste instantie voor uitbreiding daar, in plaats van meer bedrijventerrein bij Appelscha.

We zien dat het gebied rond de Boerestreek alle potentie heeft als recreatieve trekpleister. Daarbij kan buitensport in de breedste zin van het woord een onderscheidende en unieke trekker van Appelscha worden. Appelscha als het walhalla van de buitensport! We gaan een gebiedsgerichte aanpak opzetten voor de Boerestreek. Deze aanpak helpt ons om samen met ondernemers de Boerestreek verder te ontwikkelen. Het streven is om er een breed en divers aanbod aan horeca en passende bedrijvigheid te realiseren met oog voor kwaliteit. En met veel verblijfskwaliteit, zoals bankjes, terrassen en speelgelegenheid.

• Aantrekkelijke dorpscentra met aandacht voor verblijfskwaliteit en verkeersveiligheid;
• Veilige fietsverbindingen.

Het zuidelijke deel van de gemeente richt zich vooral op Oosterwolde, Smilde en Assen. Met de auto zijn al deze plaatsen goed bereikbaar, zeker met de recente, gedeeltelijke verdubbeling van de N381.

Goede verbindingen met het openbaar vervoer, vooral richting Wolvega en Assen (en van daar verder met de trein naar de rest van het land), is voor dit gebied erg belangrijk. Daar maken we ons steeds sterk voor.

De dorpen zijn lintdorpen. Dit betekent dat belangrijke verkeersverbindingen door het hart van het dorp lopen. Dat zorgt voor reuring, maar ook voor drukte en soms lastige verkeerssituaties. In Appelscha is dat nadrukkelijk aan de orde rond de winkels aan de vaart.

We blijven ons inzetten voor een inrichting van de dorpscentra die aangenaam en aantrekkelijk is: met voldoende verblijfskwaliteit, verkeersveilig en passend bij het dorpse karakter.

In Fochteloo en Ravenswoud zoeken we naar veilige fietsmogelijkheden in en door de dorpen. Inwoners en toeristen delen de weg hier met alle auto- en landbouwverkeer. Dat is soms krap. Waar we de fietsveiligheid kunnen verbeteren, zullen we dat doen.

• Vergroten van de biodiversiteit door meer natuur en bos te ontwikkelen.

Een van onze doelen is het vergroten van de biodiversiteit. Dit sluit ook bij de wens van de dorpen die zich inzetten voor een gebied waar extra aandacht is voor gezond ouder worden. Biodiversiteit helpt daarbij. In dit gebied doen we dat door meer natuurlijke verbindingszones te maken en zo meer bos en natuur te realiseren.